Cô Mandy Li, 28 tuổi, làm trong ngành năng lượng ở Trung Quốc. Trước đây, cô thường "chiều" bản thân bằng những chiếc túi hàng hiệu. Nhưng giờ đây, sau khi bị cắt lương 10% và bất động sản "bốc hơi" tới 50% giá trị, cô chỉ còn đủ tiền mua túi cũ.
"Tôi phải thắt lưng buộc bụng rồi", cô tâm sự trong lúc "lục tung" một cửa hàng Super Zhuanzhuan. Đây là nền tảng bán đồ cũ mới xuất hiện tại Bắc Kinh từ tháng 5. "Kinh tế đang xuống dốc rõ rệt. Tài sản nhà tôi 'bay' mất một nửa", cô thở dài.
Số liệu mới nhất cho thấy chỉ số giá tiêu dùng CPI tháng 5 giảm 0,1% so với cùng kỳ năm ngoái. "Cuộc chiến giá" đang bùng nổ khắp nơi, từ ô tô, mua sắm online đến cà phê. Nguyên nhân chính là hàng hóa dư thừa trong khi người dân "siết" chi tiêu.
Công ty tư vấn Capital Economics dự báo tình trạng thừa hàng này có thể khiến Trung Quốc rơi vào tình trạng giảm phát kéo dài cả năm nay và năm tới.
Người Trung Quốc đua nhau mua đồ hiệu cũ
Thị trường đồ hiệu đã qua sử dụng tại Trung Quốc đang "bùng nổ" khi người dân ngày càng thông minh trong chi tiêu. Theo Digital Luxury Group, doanh thu mảng này tăng tới 35% năm nay.
Ngược lại, chi tiêu cho hàng xa xỉ mới lại "đi xuống" khoảng 25% trong năm 2024 và dự kiến tiếp tục giảm trong thời gian tới.
Tại các đô thị lớn như Thâm Quyến, hàng loạt cửa hàng kho hàng và ứng dụng chuyên nghiệp như ZZER, Super Zhuanzhuan mọc lên như nấm. Chúng kết nối những người muốn "thanh lý" túi Gucci, Prada, Hermès không dùng nữa với những khách hàng "săn" đồ giá rẻ.
Giảm giá "khủng" tới 90%
Tuy nhiên, thị trường phát triển nhanh cũng khiến hàng hóa "dư thừa", dẫn đến việc giảm giá ngày càng sâu. Một số nền tảng như Super Zhuanzhuan đang áp dụng mức giảm lên tới 90% giá gốc, xa hơn nhiều so với mức 30-40% như trước kia.
Các ứng dụng lớn khác như Xianyu, Feiyu, Ponhu và Plum cũng thường xuyên giảm từ 70% trở lên.
Ví dụ điển hình tại Super Zhuanzhuan, chiếc túi Coach Christie màu xanh có giá gốc 3.260 nhân dân tệ (khoảng 454 USD) nay chỉ còn 219 tệ (khoảng 30 USD). Vòng cổ Givenchy G Cube từng có giá 2.200 tệ giờ "rớt" xuống còn 187 tệ.
Người giàu cũng "quay lưng" với đồ mới
Bà Lisa Zhang, chuyên gia của Daxue Consulting, nhận định: "Trong bối cảnh kinh tế khó khăn như hiện tại, ngay cả những người có điều kiện cũng chuyển sang mua đồ cũ. Nhưng người bán buộc phải hạ giá nhiều hơn do cạnh tranh quá gay gắt".
Xu hướng này cho thấy người tiêu dùng Trung Quốc đang thay đổi thói quen, ưu tiên tính thực dụng hơn là thể hiện đẳng cấp.
Theo dữ liệu từ Digital Luxury Group, doanh thu second‑hand luxury ở Trung Quốc năm nay tăng 35%. (Ảnh minh họa bằng AI)
Trước đây, khi kinh tế Trung Quốc "bùng nổ", giới nhà giàu nước này thường "săn lùng" những sản phẩm xa xỉ mới toanh từ Louis Vuitton đến Cartier. Nhưng giờ đây, khi tài sản chủ yếu "đắp" vào bất động sản, họ cảm thấy "giàu có nhưng bấp bênh" hơn và bắt đầu thắt lưng buộc bụng.
Nhà kinh tế học Tianchen Xu từ Economist Intelligence Unit tại Hồng Kông giải thích: "Giá nhà giảm khiến người dân cảm thấy nghèo đi, nên họ cắt giảm việc mua sắm những món đồ xa xỉ không cần thiết như túi xách".
Thế hệ trẻ "dẫn đầu" xu hướng mới
Tuy thị trường hàng cũ ở Trung Quốc vẫn còn "thua xa" so với Mỹ hay Nhật Bản, nhưng đang tăng trưởng rất mạnh nhờ sức lan tỏa của mạng xã hội. Millennials và Gen-Z chính là những người "tiên phong" cho xu hướng này, theo đuổi lối tiếp cận xa xỉ "tinh tế nhưng kín đáo".
Một số thương hiệu hàng cũ thậm chí còn "tung" khẩu hiệu "tiết kiệm tiền, cứu lấy thế giới" như tại cửa hàng Super Zhuanzhuan ở Bắc Kinh.
Tuy nhiên, chuyên gia Yaling Jiang tỏ ra hoài nghi. Theo bà, kinh tế tuần hoàn ở Trung Quốc thực chất nhằm xử lý vấn đề tiêu dùng đại trà, chứ không phải để giải quyết chuyện hàng hiệu xa xỉ.
Cung tăng vọt, cầu đứng yên
Một chủ doanh nghiệp kinh doanh hàng hiệu cũ tiết lộ: "Số người bán tăng khoảng 20% mỗi năm, nhưng số người mua vẫn như cũ. Tầng lớp trung lưu thu nhập thực sự giảm. Kinh tế chính là lý do chủ yếu tạo ra xu hướng này".
Ông cũng cho biết các thành phố lớn như Thượng Hải, Bắc Kinh vẫn còn đủ khách hàng để "nuôi sống" các doanh nghiệp mới, nhưng ở những thành phố nhỏ hơn thì không. "Phần lớn cửa hàng mới mở sẽ phải đóng cửa", ông dự đoán.
Nguy cơ "vòng xoáy" giảm phát
Giá cả liên tục "lao dốc" còn tạo ra một rủi ro khác: tâm lý "chờ giảm thêm" sẽ khiến người tiêu dùng tiếp tục "cầm ví", từ đó cản trở sự phục hồi kinh tế và tạo ra vòng xoáy giảm phát khó thoát.
Giá bất động sản "rơi tự do", mức lương giảm và tâm lý thận trọng đã thúc đẩy người tiêu dùng Trung Quốc chuyển sang mua hàng hiệu cũ với mức giảm giá "choáng váng".
Tuy nhiên, khi cung tăng mạnh nhưng cầu không theo kịp, cùng với "cơn bão" giảm phát đang hoành hành, nhiều chuyên gia lo ngại xu hướng này sẽ không bền vững và có thể khiến nhiều doanh nghiệp "ngã ngựa".
