Trong giới doanh nhân Thái Lan, cái tên Vikrom Kromadit - người sáng lập Amata Corporation PCL luôn được nhắc đến như một câu chuyện đời không giống ai: 5 tuổi đã ra chợ bán đậu, 35 tuổi thành tỷ phú, 44 tuổi nợ hơn trăm triệu USD, 50 tuổi cạo đầu đi tu, và đến 70 tuổi, tặng lại 95% tài sản để làm từ thiện.
Sinh năm 1953 trong một gia đình Hoa kiều ở Kanchanaburi, Vikrom là con cả trong 23 anh chị em. Dù sinh ra trong giàu có, ông lại lớn lên dưới bàn tay bạo lực của người cha nóng nảy. Nỗi sợ hãi và áp bức khiến cậu bé từng ba lần tìm đến cái chết. Nhưng chính khát khao thoát khỏi bóng tối gia đình đã thôi thúc ông vươn lên.
Từ những năm thiếu niên, Vikrom đã tỏ ra khác biệt. Mới 10 tuổi đã quản lý hàng trăm công nhân, 15 tuổi bỏ nhà sang Đài Loan du học và tự lập bằng nghề buôn trang sức. Ông nhanh chóng nhận ra bí quyết kinh doanh: “Một món hàng ở thị trường này có thể vô giá ở thị trường khác”.
Trở về Thái Lan, ông mở công ty V&K Corporation, kinh doanh xuất nhập khẩu thủy sản và nhanh chóng trở thành ông trùm cá hộp lớn nhất nước. Nhưng bước ngoặt lớn nhất là khi ông sáng lập Amata Corporation năm 1989, phát triển các khu công nghiệp thu hút hàng loạt tập đoàn lớn như Toyota, Sony, Mitsubishi. Ông trở thành tỷ phú được Forbes vinh danh.
Rồi khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997 quét sạch tất cả. Nợ chồng chất, bạn bè khuyên bỏ trốn, ông chỉ nói: “Chỉ cần tôi còn sống, tôi sẽ trả hết nợ”. Và đúng 5 năm sau, ông làm được. Khi người ta hỏi điều khó nhất, ông đáp: “Không phải tiền, mà là giữ chữ tín”.
Sau biến cố ấy, ông bắt đầu đặt câu hỏi: “Giàu để làm gì?”. Năm 2004, ông lặng lẽ xuống tóc xuất gia, rời bỏ xa hoa để tìm sự bình an. Trong thời gian tu hành, ông viết hơn 15 cuốn sách, nổi bật là “Be a Better Man” - nơi ông thừa nhận: “Giàu nhất không phải là có nhiều tiền, mà là tâm được an”.
Ngày nay, Amata của ông đã phát triển hơn 150 km² khu công nghiệp tại Thái Lan, Việt Nam và Lào, tạo hàng trăm nghìn việc làm. Dù vậy, ông chỉ giữ 26% cổ phần và tuyên bố sẽ hiến 95% tài sản cho Quỹ Amata Foundation, phục vụ giáo dục, môi trường và cộng đồng.
Khi được hỏi có tiếc không, ông chỉ cười: “Tiền vốn từ dân mà đến, trả lại cho dân là điều tự nhiên”.
Và khi hỏi ông có sợ bị quên lãng, ông đáp: “Tôi không cần được nhớ. Chỉ mong ai đó qua câu chuyện đời tôi, sống bình yên hơn một chút là đủ.”
