Chuyện chuyển giao thế hệ trong các tập đoàn tư nhân lớn mấy năm nay được bàn nhiều. Nhưng với tỷ phú Nguyễn Đăng Quang (Masan), quan điểm rất rõ: con cái không bắt buộc phải tiếp quản sự nghiệp.
Ông nói thẳng: mỗi người phải tự tìm ra con đường của mình. Masan không phải “công ty gia đình” theo nghĩa cha truyền con nối, mà là câu chuyện của những người đủ niềm tin và năng lực.
Trong việc dạy con, ông Quang chú trọng 3 thứ: Lối sống đúng, nền tảng trí thức và quan trọng nhất là tính độc lập.
Ông thừa nhận: nói thì dễ, làm mới khó. Nhưng phải để con tự làm, tự chọn lựa, tự va chạm. Nếu thế hệ trước làm được, thế hệ sau cũng làm được, miễn là không ép buộc.
Góc nhìn này khá tương đồng với các tỷ phú Việt khác như Phạm Nhật Vượng: không “định hướng quá mức”, không giao sẵn ngai vàng, không tạo hệ sinh thái bao bọc con.
Điểm chung của những người giàu tự thân:
Tôn trọng lựa chọn cá nhân.
Không che giấu khuyết điểm.
Luôn chịu trách nhiệm, không đổ lỗi.
Coi tự do tư duy và kỷ luật cá nhân quan trọng hơn “gia thế”.
Các nhà lãnh đạo lớn như Buffett hay Gates đều giống nhau ở điểm: lắng nghe nhưng tự quyết; biết rõ giá trị cốt lõi của mình; không chao đảo vì ý kiến trái chiều; sẵn sàng nhìn lại sai lầm để sửa.
Tư duy độc lập, biết mình muốn gì và tự chịu trách nhiệm, đó là nền tảng để họ xây dựng đế chế của riêng mình. Và cũng là điều nhiều gia đình bình thường ít chú ý: thích kiểm soát con, định hướng thay con, quyết định thay con.
Khoảng cách giữa người giàu và người nghèo đôi khi không nằm ở số tiền mà nằm ở chính cách họ nuôi dạy thế hệ tiếp theo.
