Trong lịch sử tài chính toàn cầu, hiếm có cái tên nào tạo ra ảnh hưởng sâu rộng và nhất quán như gia tộc Rothschild. Khởi nguồn từ một khu phố nghèo ở Frankfurt (Đức) vào thế kỷ XVIII, gia tộc này đã xây dựng một đế chế ngân hàng quốc tế và trở thành biểu tượng của sự tinh thông chiến lược, kỷ luật quản trị và khả năng thích ứng đáng kinh ngạc trước mọi biến động kinh tế - chính trị.
Khởi đầu từ đồng xu cổ
Người sáng lập Mayer Amschel Rothschild (1744-1812) xuất thân từ nghề phân loại tiền xu và đổi ngoại tệ. Nhờ giao dịch với quý tộc châu Âu, ông mở ra các mối quan hệ quyền lực và đặt nền móng đầu tiên cho mạng lưới tài chính Rothschild.
Mayer có 10 người con, trong đó 5 người con trai được đào tạo bài bản về ngôn ngữ - toán học - thương mại. Thay vì tập trung tài sản vào một nơi, ông phân bổ nhân lực chiến lược:
Nathan Rothschild → London
James → Paris
Salomon → Vienna
Karl → Naples
Amschel → Frankfurt
Từ đây, mô hình “ngân hàng gia đình đa quốc gia đầu tiên của thế giới” ra đời.
Tạo chuẩn mực mới cho ngân hàng quốc tế
Trong Chiến tranh Napoleon (1803-1815), khi việc vận chuyển tiền mặt qua biên giới quá nguy hiểm, Rothschild sáng tạo hệ thống chuyển tiền bằng tín phiếu, ý tưởng được xem là tiền thân của giao dịch ngân hàng quốc tế ngày nay.
Họ cũng là một trong những lực lượng đầu tiên phát hành trái phiếu liên quốc gia, tài trợ vốn cho chính phủ và các dự án hạ tầng như đường sắt, hầm mỏ, nhà máy, nền tảng của cách mạng công nghiệp.
Từ cho vay chính phủ đến cố vấn các thương vụ M&A tỉ đô
Bước sang thế kỷ XX, khi nhiều ngân hàng bị quốc hữu hóa, gia tộc Rothschild tái cấu trúc, chuyển trọng tâm sang tư vấn tài chính và mua bán - sáp nhập (M&A).
Ngày nay, Rothschild & Co là một trong những tổ chức tư vấn M&A hàng đầu châu Âu. Năm 2023, họ đứng số 1 châu Âu về số thương vụ tư vấn (196 thương vụ với tổng trị giá 73,6 tỷ USD - GlobalData).
Một số thương vụ tiêu biểu:
Tư vấn cho Banco Bradesco mua lại mảng kinh doanh của HSBC tại Brazil (5,2 tỷ USD)
Tư vấn tái cấu trúc mảng ngân hàng tư nhân của HSBC tại Thụy Sĩ
Đồng hành cùng các chính phủ (Venezuela, Albania…) trong việc tái cơ cấu nợ quốc gia
Điểm khác biệt của họ: không đầu tư rủi ro cao, không chạy theo “đánh nhanh thắng nhanh”, mà ưu tiên chiến lược bền vững – kín tiếng – trung lập.
Ảnh hưởng tại Việt Nam
Edmond de Rothschild từng hợp tác với BIDV trong đào tạo dịch vụ ngân hàng cao cấp (Private Banking), chia sẻ mô hình quản lý tài sản theo chuẩn châu Âu cho khách hàng Việt giàu có.
Đế chế không chỉ là ngân hàng
Gia tộc Rothschild hiện hoạt động trong: Tài chính & đầu tư, bất động sản, năng lượng & nông nghiệp, sản xuất rượu vang với hơn 12 nhà máy trên toàn cầu
Sự trỗi dậy của họ không chỉ dựa trên tiền, mà dựa trên chiến lược và sự kín đáo.
Không phô trương. Không ồn ào. Chỉ có ảnh hưởng và kết quả.
